Przedszkole Miejskie nr 40
w Łodzi

Filozofia dla każdego.

Od kilku lat w naszym przedszkolu organizowane są zajęcia z filozofowania dziecięcego organizowane w oparciu o metodę amerykańskiego filozofa Methew Lipmana.

Dzieci w oparciu o tekst, obraz, słowo tworzą pytania problemowe, a potem głosując bądź losując wybierają jedno z nich, które będzie przedmiotem dyskusji. Dyskusja odbywa się wg ściśle określonych zasad i reguł. Nikt nikogo nie ocenia, wszyscy zwracają się do siebie kulturalnie używając grzecznościowych zwrotów np. zgadzam się z Tobą/ nie zgadzam się Tobą, Ja uważam, że…, Ja myślę inaczej niż Ty, proszę, nie przerywaj mi itp. Zajęcia kończą się twórczą pracą plastyczną, podczas której dzieci wyrażają swoje przeżycia, pomysły również w sposób niewerbalny.

Dziecięce filozofowanie w edukacji małego dziecka posiada wiele walorów. Oprócz rozbudzania ciekawość poznawczej, dociekliwości i wzbogacania słownictwa uczy dzieci także akceptacji i szacunku dla odmiennego zdania rozmówcy, umiejętnego i kulturalnego wyrażania myśli, argumentowania, słuchania, co inni mają do powiedzenia. Uczy nowego spojrzenia na znaną rzeczywistość, otaczający świat. Kształtuje umiejętność krytycznego, refleksyjnego i wychodzącego poza schemat myślenia .

Zajęcia te odbywają się przy systematycznej współpracy oraz wsparciu przez pracownika Uniwersytetu Łódzkiego, dr Annę Bułę.

Ponadto w placówce organizowane są zajęcia otwarte dla studentów UŁ oraz chętnych nauczycieli z innych przedszkoli chcących wzbogacać swój warsztat pracy z dzieckiem w wieku przedszkolnym.

Prowadząca zajęcia mgr Żaklina Bartosińska-Strzelecka

Próba filozoficznych rozważań w oparciu o ilustrację pt. „Chłopiec na Ziemi”

Pytania problemowe sformułowane samodzielnie przez dzieci:

1. Dlaczego chłopiec jest większy niż planeta?
2. Czy da się w ogóle tak zrobić?
3. Dlaczego ten chłopiec usiadł na planecie?
4. Dlaczego ten chłopiec, jak wyszedł z Polski to usiadł na planecie?
5. Dlaczego ten chłopiec, jest taki duży, a planeta taka?
6. Dlaczego tam jest jasno, a tu ciemno, a tam takie złote?
7. Dlaczego ten chłopiec ma wyciągniętą rękę?
8. Dlaczego patrzy na gwiazdy?
9. Jak ten chłopiec wszedł na planetę?
10. Dlaczego ta planeta spada?
11. Dlaczego planety mają błysk, a od tego się oczy przypalają?

W drodze losowania wygrało pytanie nr 1

Dlaczego chłopiec jest większy niż planeta?

Dzieci podczas rozmowy próbowały samodzielnie odpowiedzieć na powyższe pytanie.

Przykładowe odpowiedzi dzieci:

• Bo to jest stary człowiek.
• To jest mutant.
• Ja się trochę nie zgadzam. Bo to się tylko tak wydaję, że człowiek jest większy od planety, a tak naprawdę ta planeta jest większa.
• Do Kosmosu leci się 2000 dni i trzeba mieć specjalny skafander i to nie jest możliwe żeby bez skafandra siedzieć na planecie.
• A ja uważam, że można tak siedzieć tylko trzeba mieć skafander i butlę z tlenem.

Pytanie pomocnicze nauczyciela:

A czy w wyobraźni jest możliwe żeby tak siedzieć na planecie, jak ten chłopiec?

• Może chłopiec miał rakietę i strój, ale rakieta się zepsuła i musiał tam zostać.
• W wyobraźni można być bez kasku i mieć odporną skórę.
• Nie zgadzam się , bo w Kosmosie trzeba mieć butlę z tlenem i skafander.
• Wyobraźnia to jest taki sen i coś się śni i to jest wtedy naprawdę.
• W wyobraźni to ten chłopiec może przeżyć, ale naprawdę to by umarł w normalnych warunkach na tej planecie.
• To nie jest możliwe, bo w Kosmosie jest tlen dla kosmitów, nie jest on dobry dla ludzi.

Pytanie pomocnicze nauczyciela:

Niektórzy z Was mówią, że to jest możliwe, a niektórzy że niemożliwe. To kto ma rację? Po której stronie jest prawda?

Prawda jest w dwóch zdaniach (w sensie, że każdy może mieć rację).

Zajęcia przeprowadzone w gr 1 przez Żaklinę Bartosińską-Strzelecką